.
در مرحله طراحی مسئله، در تجزیه موضوع، پس از طرح پرسشها درباره موضوع، مراحل زیر را پی بگیرید:
۱٫ تجزیه را کامل کنید و مطمئن شوید که درباره جنبههای متعدد موضوع خود، سؤال طرح کردهاید. برای این کار، با مطالعه یک منبع جامعتر، کمیت و کیفیت پرسش را افزایش دهید. گمان نکنید که با این کار وقت شما به هدر میرود. اگر فرازو نشیب یک تحقیق روشمند را دریابید، بهتر از آن است که یک عمر تحقیق ناروشمند کنید و با انواع اختلال یا ناکامی روبهرو باشید. بدون اطلاعات کافی درباره اصل و خود موضوع، هرگز نمیتوانید مسئله یا مسائل تحقیق خود را بفهمید، چه رسد به اینکه بتوانید آنها را حل کنید. اگر از دانشپژوهان مقطع اول هستید، ناگفته پیداست که به این تتبع موضوعمحور، سخت نیازمندید. پژوهش به آموزش کافی و اطلاعات وافی نیازمند است. از قدیم گفته اند: بی مایه فطیر است.
۲. پرسش ها را طبقهبندی کنید. در این مرحله، باید فرض کنید که میخواهید یک یا چند جلد کتاب بنویسید. تجربههای سلیقهها و آموختههای منطقی خود را به کار گیرید و هرگونه که توانستید، پرسشها را در چند بخش و فصل و گفتار طبقهبندی و تنظیم کنید و به شکل فهرست کتاب درآورید؛ البته با همان علامت سوال و افعالی که در آنها به کار رفته است.
٣. پس از طبقهبندی پرسشها، باید با الگوی مطالعات روشمند مخروطی، در یک سیر مطالعاتی منطقی و کارآمد، به آنها پاسخ دهید. مطالعات مخروطی بر این اصل استوار است که در آغاز، از هر بحث مربوط به موضوع خود استقبال میکنیم تا دانستههای پشتوانهای و پایهای را گسترش دهیم و سپس، مطالعات ما در محدودهای کوچکتر و عمیقتر خواهد بود.
.
اسلامپور کریمی، حسن، خودآموز مقدمات پژوهش، تهران، سمت؛ قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ اول، ۱۳۹۲؛ ص۶۸٫