.
در طرح پرسشهای خوشهای، پرسشهای جدیدی از پرسشهای پیشین میرویند و ما اے را به شاخههای جدیدی میکشانند. این مهارت، نوعی سماجت در فهم مطالب است و حتی برای یک محقق بیانگیزه و کسول نیز تحریککنندگی دارد و انگیزه میآفریند. این امر، در نهایت، میان آموختهها انسجام ایجاد میکند و افزون بر آن، برای کسب نگاه جامع نیز بسیار مفید است. ما در پرسش خوشهای، همیشه میکوشیم تا به مطلب از زاویهای جدید بنگریم، و خلاقیت نیز از همین جا آغاز میشود. خلاقیت این است که تلاش کنیم به هر چیز از منظری بنگریم که معروف، پیش پا افتاده و روزمره نیست. اینگونه پرسشها سبب میشوند که هم در مرحله یادگیری مطلب کاملاً فعال باشیم، و هم مطالب دریافتی را زودتر به هم پیوند دهیم و یک نظام (سیستم) تشکیل دهیم. از فواید دیگر پرسشهای خوشهای موفقیت در تقسیم یک امر مرکب است. شایسته است که دانشپژوه در طرح این پرسشها ممارست کافی کند.
یک نمونه از پرسش خوشهای این است که بپرسیم: «آیا انسان مختار است؟ اگر مختار است، پس قدرت مطلق خدا چگونه تبیین میشود؟ آیا میتوان گفت که انسان در برخی امور مختار است و در برخی دیگر نیست؟ آیا در آن دسته از اموری که مختار نیست جبر پیش نمیآید؟ آیا میتوان میان جبر و اختیار حالت میانهای فرض گرفت؟ نظر ائمه دراین باره چیست؟
نمونهای دیگر از پرسشهای خوشهای این است که بپرسیم: «آیا دو گونه نه داریم؟ اگر داریم، آنها کداماند؟ آیا میتوان فطرت را به گرایشی و دانشی تقسیم کرد؟ | اگر فطرت دانشی داریم، از آنجا که دانشها گاهی خطا میکنند، آیا فطرت نیز خطا میکند؟ اگر فطرت خطا میکند، راهکاری برای مصونسازی آن هست؟ اگر راهکارهایی وجود دارند، آیا اینها در قرآن کریم ذکر شدهاند؟ اگر در قرآن آمدهاند، با چه ویژگیها و بیانی آمدهاند؟»
پرسشهای پیشگفته یک گروه هم بسته با یک خوشه را تشکیل میدهند و هر پرسش بعدی از دل پرسش پیشین میروید و با هم از ما پاسخ میخواهند؛ اما پرسشی مانند اینکه «آیا جسم وجود دارد؟» ربط علمی ندارد به پرسش «چرا امروز کلاس دیر شروع شده است؟
.
اسلامپور کریمی، حسن، خودآموز مقدمات پژوهش، تهران، سمت؛ قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ اول، ۱۳۹۲؛ ص۷۵٫
سلام علیکم خسته نباشید میخواستم بدونم چطوری باید کتاب شما را تهیه کنم
سلام علیکم
آدرس پستی را به همراه کد پستی، شماره همراه و نام دریافت کننده را به این ایمیل ارسال کنید.
msfazel60@gmail.com
ان شاء الله در اولین فرصت از طریق پست خدمت شما ارسال می گردد.