کتاب: موضوعشناسی و احکام خلوت با نامحرم
.
مقدمه کتاب:
میزان و کیفیت ارتباط زن و مرد یکی از مسائلی است که دین مبین اسلام برای آن اهمیت خاصی قائل شده، به گونهای که دستورات فراوانی برای آن صادر کرده است؛ دستوراتی که در علم فقه، گاهی به صورت حکم الزامی، و گاهی به صورت حکم غیر الزامی مطرح شدهاند. احکامی مانند حرمت نگاه به نامحرم و به خصوص مواضعی که نهی مؤکد شده، حرمت صحبت کردن با نامحرم با قول لیّن، ابراز احساسات و عواطف، حرمت تماس بدنی و… مصادیقی هستند که در رابطه با نامحرم در دین اسلام به آن توجه داده شده است.
یکی از این دستورات، نهی از خلوت بین مرد و زن نامحرم است. خلوت به این معناست که زن و مرد نامحرمی در یک مکان، بدون حضور شخص سومی، تنها باشند و خلوت کنند. خلوت در فقه برای معانی متعددی استفاده میشود، از جمله: خلوت با خدا، خلوت برای قضای حاجت، خلوت زوج و زوجه. اما آنچه مد نظر این کتاب است، تنها بودن زن و مرد نامحرم است.
در مورد بحث خلوت با نامحرم سؤالاتی مطرح میشود که: حکم فقهی خلوت چیست؟ تحقق خلوت چه شرایطی دارد؟ و با توجه به شرایط عصری خلوت چه مصادیقی پیدا میکند؟ برای نمونه: دفاتر اداری، مکانهای عمومی، آسانسور، فضای مجازی و… جزء مصادیق خلوت محسوب میشوند؟ و اگر محسوب میشوند با چه شرایطی؟
با توجه به اهمیت بحث خلوت بین زن و مرد نامحرم و پیامدهای منفی آن، و با توجه به توجه ویژه دین اسلام به این مسئله، لازم و ضروری است مصادیق جدیدی که با آن موارد، خلوت تحقق پیدا میکند، مطرح شود تا بتوان در حد امکان از پیامدهای منفی آن جلوگیری کرد.
همچنین لازم است مسئله خلوت با نامحرم تبیین شود تا افرادی که نسبت فلسفه و حکمت خلوت با نامحرم آگاهیهای لازم را ندارند، و همین امر سبب تحقق خلوت با نامحرم از ناحیه ایشان شده است، آگاهی لازم را پیدا کنند، تا ان شاء الله کمی از تحقق خلوت در جامعه اسلامی جلوگیری شود. و نیز با توجه به سبک زندگی امروزی و وابستگی به تکنولوژی، زمینههای جدیدی برای خلوت با نامحرم فراهم شده است که نیاز است در قالب یک تحقیق مورد واکاوی قرار گیرد و مصادیق آن شناسایی گردد.
بحث خلوت بین زن و مرد نامحرم در کتب فقهی با تعبیر «الخلوه بالأجنبیه» یا «خلوت» مطرح میشود. غالب فقیهان این بحث را در باب نکاح، طلاق و مکاسب، تحت عنوان الخلوه بالأجنبیه آوردهاند؛ اما علیرغم جستجوی بسیار در پایگاههای علمی، نوشتار مستقلی تحت این عنوان یافت نشده است. آنچه که در کتب فقهی آمده است بسیار پراکنده، و تنها منحصر در حکم فقهی خلوت با نامحرم است، بدون اینکه نامی از شرایط و مصادیق برده شود. از این رو، و با توجه به خلأ علمی در این زمینه، کتاب حاضر با هدف تبیین حکم فقهی خلوت با نامحرم، و همچنین شرایط و مصادیق جدید آن تألیف شده است.
در اینجا لازم است تا ما، نویسندگان این سطور، از کلیه کسانی که در تألیف این کتاب، به نویسندگان یاری رساندهاند، به ویژه استاد گرانقدر، حجت الاسلام و المسلمین محمدهادی فاضل، تشکر لازم را داشته باشیم.
و آخر دعوانا أن الحمدلله رب العالمین؛ فاطمه اردشیری ــ محمدصادق فاضل
.
این کتاب در سال ۱۴۰۱ توسط نشر هاجر انتشار یافته است